هر موجود خارجی به لحاظ هویت عینی‌اش، در حقیقت از آیات پروردگار و گواه بر این است که وجود یافتن آن به خودی خود محال است، نیز صدور آن موجود از کسی جز پروردگار عالمیان غیر ممکن. به همین شکلی هر موجود خارجی که خلاف عادت معمول بشری باشد، معجزه‌ای است که آیت نبوت است، به گونه‌ای که وجود یافتن خود به خودی آن غیر ممکن است، و محال است که از کسی جز پیامبران صادر شود. گفتنی است: صدور معجزه از پیامبران موجودی است که همچون دیگر موجودات عالم امکان، آفریدهخدای ربّ العالمین است.

استعمال واژه آیت درباره معجزه که آیت رسالت است، بهترین تعبیر در این زمینه است. زیرا هویت خارجی به این امر دلالت می‌کند که آورنده‌اش همان پیامبری است که خداوند برای هدایت انسانها فرستاده است و این یک دلالت حقیقی است، نه دلالتی از نوع نشانه‌های قراردادی و اعتباری باشد؛ یعنی هر امری که در مورد یکی از انسانها به لحاظ طبیعت بشری صادق باشد باید بر اصل طبیعت آنها نیز صدق کند، و طبیعی است هرگاه اطلاق امری بر طبیعت بشری صادق باشد، بر تمامی افراد این مجموعه نیز صادق است، به طوری‌که آن امر نمی‌تواند بر یک فرد صدق کند و بر افراد دیگر نه.

بدین ترتیب اگر امری بر یکی از افراد بطور معین و خاص صادق باشد، ولی بر دیگر افراد بشری صادق نباشد، گواه عقلی بر این مطلب است که عاملی خاص که ویژ‌ه آن فرد بوده، سبب گردیده صدور آن امر به نحو خاص به وی اختصاص یابد و آن طبیعت مشترک که در او و سایر افراد جریان دارد، در صدور آن فعل نقشی ندارد.

پس از آنجا که این ویژگی فقط در این فرد یافت می‌شود، نه دیگر افراد، آن امر خاص نیز فعلی ویژه است که تنها از او سر می‌زند و امکان صدور از ناحیه دیگران ندارد.

چون هر سبب خاص (خصوصیت فرد معین) باشد، مسب (صدور امر ویژه از فرد معین) هم به دنبال آن یافت می‌شود. از طرفی چون معجزه از اشخاص خاصی صادر می‌شود و از معاصران یا پیشینیان وی امکان صدور چنین عملی نیست، به گونه‌ای که چیزی شبیه معجزات پیامبران از افرادی که به مقام نبوت نرسیده‌اند، به چشم نخورده است، زیرا اگر معجزه‌ای از غیر پیامبر صادر شده بود، قطعاً ظهور داشت. چون فرض بر این است که معجزه امری خلاف معمول بشر است و مردم برای ثبت چنین اموری انگیزه‌های بسیاری دارند؛ از این رو انحصار صدور معجزه از افراد به خصوص، گواه عقلی بر این است که صدور معجزه از این افراد به سبب جنبه بشریت آنان نیست، و امور بشری همچون غذا خوردن و رفت و آمد پیامبران در بازار، به هیچ وجه به توانایی آنها در آوردن معجزه ارتباطی ندارد....

[فلسفه الهی از منظر امام‏رضا (ع) - صفحه 177]